Tekst źródłowy strony ~ Polska Szkoła Cybernetyki

materiał przygotowany przez Gemini, wymaga merytorycznego sprawdzenia
----

== 1. Esencja (Wizytówka dla Polskiej Szkoły Cybernetyki) ==
'''Polska Szkoła Cybernetyki (PSC)''' to historyczny, interdyscyplinarny ruch naukowy (szkoła naukowa), a nie fizyczna placówka edukacyjna. Została zainicjowana w latach 60. XX wieku przez Mariana Mazura i skupiała naukowców dążących do **zastosowania ścisłych praw cybernetyki** (nauki o sterowaniu i informacji) do analizy systemów autonomicznych, w tym **psychologii, socjologii, wojskowości i zarządzania państwem**.

* Łącze/link do strony archiwalnej (przykład): [http://www.autonom.edu.pl/ autonom.edu.pl] (Archiwum prac Mariana Mazura)

----

== Historia ==
Polska Szkoła Cybernetyki (PSC) uformowała się formalnie w latach 60. XX wieku, choć jej korzenie sięgają prac Mariana Mazura z lat 40.

# '''Inicjator:''' Za ojca i głównego teoretyka PSC uznaje się '''doc. dr hab. inż. Mariana Mazura'''.
# '''Przełom (lata 60.):''' Ruch nabrał impetu po wydaniu przez Mazura fundamentalnych dzieł: '''"Cybernetyczna teoria układów samodzielnych"''' (1966) oraz '''"Jakościowa teoria informacji"''' (1970). Prace te stworzyły oryginalny, polski system pojęciowy (meta-teorię) do opisu systemów autonomicznych (jak człowiek czy społeczeństwo).
# '''Rozwój (lata 70.):''' Wokół Mazura skupiła się grupa naukowców z różnych dziedzin (socjologów, psychologów, wojskowych, pedagogów), którzy zaczęli stosować jego modele teoretyczne w swoich dyscyplinach. PSC była aktywna głównie w Warszawie, m.in. w ramach seminariów (np. w Wojskowej Akademii Technicznej).
# '''Cel:''' Ambicją PSC było stworzenie uniwersalnego "języka" pozwalającego na obiektywną analizę i optymalizację (sterowanie) złożonymi systemami społecznymi, co miało fundamentalne znaczenie dla strategii państwa.

----

== Skład personalny (Główne postacie) ==

* '''doc. dr hab. inż. Marian Mazur''' – Twórca podstaw teoretycznych PSC (teoria systemów autonomicznych, jakościowa teoria informacji).
* '''doc. dr hab. Józef Kossecki''' – Socjolog, historyk, politolog. Najwybitniejszy uczeń Mazura, który przeniósł jego teorie na grunt nauk społecznych (cybernetyka społeczna, teoria walki, normy społeczne).
* '''prof. dr hab. Janusz Wojciech Goćkowski''' – Socjolog, znawca socjologii nauki, współtwórca analiz systemowych w naukach społecznych.
* '''prof. dr hab. Zbigniew Kwieciński''' – Pedagog, socjolog edukacji, stosował cybernetykę w analizie systemów oświatowych.
* Inni naukowcy związani lub kontynuujący myśl PSC: dr hab. inż. Leszek Kwieciński, dr hab. inż. Wiesław W. Gasparski, płk prof. dr hab. Julian Pańków.

----

== 2. TOP_Linki: Łącza zewnętrzne i alternatywy ==
{| class="wikitable"
|+Łącza dotyczące Polskiej Szkoły Cybernetyki i alternatywy
!Lp
!'''Nazwa'''
!adres url
!Opis
|-
|1.
|'''Wikipedia (PSC)'''
|[https://pl.wikipedia.org/wiki/Polska_szko%C5%82a_cybernetyki pl.wikipedia.org]
|Artykuł encyklopedyczny o historii i założeniach Polskiej Szkoły Cybernetyki.
|-
|2.
|'''Wikipedia (Marian Mazur)'''
|[https://pl.wikipedia.org/wiki/Marian_Mazur_(cybernetyk) pl.wikipedia.org]
|Biogram twórcy PSC, kluczowy dla zrozumienia podstaw teoretycznych.
|-
|3.
|'''Autonom.edu.pl'''
|[http://www.autonom.edu.pl/ autonom.edu.pl]
|Strona poświęcona archiwizacji i popularyzacji prac Mariana Mazura.
|-
|4.
|'''Wikipedia (Józef Kossecki)'''
|[https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3zef_Kossecki pl.wikipedia.org]
|Biogram głównego kontynuatora myśli Mazura w naukach społecznych.
|-
|5.
|'''Nowa Debata (Analiza)'''
|[https://nowadebata.pl/2011/11/20/polska-szkola-cybernetyki-spolecznej-wobec-wyzwan-xxi-wieku/ nowadebata.pl]
|Artykuł analizujący znaczenie i potencjał PSC we współczesnym świecie.
|-
|6.
|'''Facebook (Grupa)'''
|[https://www.facebook.com/groups/cybernetykaspoleczna/ facebook.com]
|Przykład współczesnej społeczności dyskutującej i rozwijającej idee PSC.
|-
|7.
|'''Alternatywa (Szkoła Lwowsko-Warszawska)'''
|[https://pl.wikipedia.org/wiki/Szko%C5%82a_lwowsko-warszawska pl.wikipedia.org]
|Inna, fundamentalna polska szkoła naukowa (filozofia analityczna, logika).
|-
|8.
|'''Alternatywa (System Dynamics)'''
|[[wikipedia:System_dynamics|en.wikipedia.org]]
|Zachodnia szkoła (Jay Forrester, MIT) analizy złożonych systemów (konkurencyjna/równoległa metodologia).
|-
|9.
|'''Alternatywa (General Systems Theory)'''
|[[wikipedia:General_systems_theory|en.wikipedia.org]]
|Ogólna teoria systemów (Bertalanffy), szerszy kontekst myślenia systemowego.
|}
----

== 3. Cel, dostępność i znaczenie witryny (dot. psc.edu.pl / autonom.edu.pl) ==
Witryny poświęcone PSC (jak autonom.edu.pl) służą jako **cyfrowe archiwum i centrum edukacyjne**. Ich celem jest **ochrona dorobku intelektualnego** Mariana Mazura i jego kontynuatorów przed zapomnieniem oraz **popularyzacja** cybernetyki jako narzędzia analitycznego. Dostęp do tych materiałów (książek, artykułów) jest **całkowicie darmowy**. Znaczenie tych witryn polega na udostępnieniu unikalnej, polskiej "meta-nauki", która pozwala na obiektywną analizę systemów społecznych, psychologicznych i politycznych, w oderwaniu od tradycyjnych, często ideologicznych metod humanistyki.
----

== 4. Charakterystyka i wsparcie społeczne ==

=== Czy jest dla początkujących ===

* '''Absolutnie nie.''' Treści PSC są przeznaczone dla **odbiorcy zaawansowanego**. Wymagają znajomości teorii systemów, logiki i abstrakcyjnego myślenia. Jest to poziom wysoce akademicki.

=== W jakiej części jest darmowa ===

* Dostęp do wiedzy (książek, artykułów) archiwizowanej na stronach poświęconych PSC jest **w 100% darmowy**, w ramach misji edukacyjnej i ochrony dziedzictwa.

=== Czy ma opcję dla organizacji non-profit ===

* '''Tak.''' Cała inicjatywa (PSC) ma charakter **naukowy i non-profit**. Fundacje i stowarzyszenia zajmujące się popularyzacją PSC działają w interesie publicznym, a nie komercyjnym.

=== Co inicjatywa wspiera altruistycznie ===

* Inicjatywa wspiera altruistycznie **ochronę polskiego dziedzictwa naukowego** (dzieł Mazura) oraz **rozwój myślenia systemowego** w społeczeństwie. Dąży do podniesienia poziomu analizy i podejmowania decyzji w sferze publicznej (polityce, edukacji) poprzez dostarczanie obiektywnych narzędzi analitycznych.

----

== 5. Postaw najważniejsze 3 pytania dla tematu witryny i jej działalności ==

# W jaki sposób teorie PSC, stworzone w latach 60. do analizy systemów analogowych, mogą być skutecznie zastosowane do opisu współczesnych, złożonych systemów cyfrowych (np. AI, sieci społecznościowe, wojna informacyjna)?
# Dlaczego Polska Szkoła Cybernetyki, mimo swojego ogromnego potencjału analitycznego, została zmarginalizowana w polskiej nauce po 1989 roku i jakie są bariery w jej powrocie do głównego nurtu akademickiego?
# Jakie są fundamentalne różnice między "sterowaniem" (homeostazą, optymalizacją) w ujęciu Mazura a zachodnimi koncepcjami "zarządzania" (management) lub "ładu" (governance) w systemach społecznych?

----

== 6. Problem / Rozwiązanie problemu (Aspekt systemowy/informacyjny) ==

=== Problem systemowy ===

# Współczesne społeczeństwa cierpią na **chaos informacyjny (entropię informacyjną)** i kryzys decyzyjny. Systemy (państwa, organizacje) są niestabilne, podatne na dezinformację i manipulację, ponieważ brakuje im obiektywnych narzędzi do analizy procesów sterowania (np. przepływu mocy i informacji).

=== Rozwiązanie (Polska Szkoła Cybernetyki) ===

# PSC dostarcza **formalny, matematyczny aparat pojęciowy** (meta-język) do opisu systemów autonomicznych. Umożliwia precyzyjne modelowanie procesów motywacyjnych (homeostaza), przepływu informacji (teoria jakościowa) i walki o sterowanie.
# Zastosowanie modeli PSC pozwala na **projektowanie bardziej odpornych (homeostatycznych) systemów społecznych** oraz na obiektywną diagnozę przyczyn ich dysfunkcji, co prowadzi do skuteczniejszej optymalizacji (lepszego sterowania).

----przygotowanie pierwszej treści w wartości 100 zł. Płatne w centrali projektu. 50% wpłaty przeznaczane jest dla opiekuna tematu a 10% natychmiast na cele charytatywne.